MAJ - PAŹDZIERNIK 2007 r.
Na wystawie prezentowane są zabawki i sprzęty dla najmłodszych (m. in. kołyski, łóżeczka oraz przedmioty mające ułatwić dziecku naukę chodzenia - „chodziki”), z których korzystały dzieci w polskich zamożnych dworach, zasobnych domach mieszczańskich i wiejskich chałupach, głównie w I poł. XX w.
Zabawki dzieci z zamożnych domów to woskowe lub porcelanowe lalki, domki dla nich z pełnym wyposażeniem, małe serwisy fajansowe lub porcelanowe ( już w 1827 roku wyrabiane w Ćmielowie) , konie na biegunach, fuzyjki, szable, przybory do robótek ręcznych.
Inne były zabawki dzieci wiejskich. Często wykonywali je członkowie najbliższej rodziny - dziadkowie, rodzice, starsze rodzeństwo. Stanowiły zwykle realistyczne odbicie elementów otaczającego świata. Były to więc figurki zwierząt, lalki, miniatury mebelków czy narzędzi pracy wykonywane z łatwo dostępnych materiałów- drewna, gliny, ciasta czy szmatek. Z tych właśnie rodzinnych tradycji wykształciły się z czasem wiejskie ośrodki zabawkarstwa ludowego (…) Zabawki wyrabiane były w okolicach Żywca, Kielc, Myślenic i Rzeszowa. (…) Poszczególne wsie zasłynęły ze swoich wyrobów. Najpiękniejsze ptaki robione są w Stryszowie, kołyski i łóżeczka dla lalek w Koszarowie, a bryczki z konikami w Lachowicach. Drewniane zabawki wykonuje się z osiki, lipy czy olchy i choć ulegają swoistym modyfikacjom, pewnej „modzie”, nadal najpopularniejsze są koniki oraz zabawki „na patyku” - ptaki klaskające skrzydłami, karuzele, dziobiące kurki. Te fascynujące i oryginalne zabawki, urzekające prostotą formy i żywą kolorystyką jeszcze dziś można kupić w małych miasteczkach na targach i jarmarkach, a czasem na odpustach przy wiejskich kościołach.
Żaden taki targ nie mógł się niegdyś obyć bez glinianych gwizdków. Garncarze trudniący się wyrobem przedmiotów gospodarstwa domowego zawsze na swych straganach ustawiali także zminiaturyzowane naczynia dla lalek, gromadki ptaszków i koników. Wykonywaniem tych drobiazgów trudnił się garncarz, jego rodzina lub uczniowie. Najbardziej znane ośrodki garncarskie w Radomskiem to Iłża, Mogielnica czy Rędocin. To tam powstawały „najgłośniejsze” gliniane gwizdki.
(z katalogu wystawy)
Eksponaty pokazane na wystawie pochodzą ze zbiorów własnych Muzeum Wsi Radomskiej i ze zbiorów Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu.
