Na co dzień niewidoczne, jedynie ich ślady bytowania obserwujemy na powierzchni ziemi w postaci kopców potocznie zwanych kretowiskami. Na terenie naszego Muzeum szczególnie upodobały sobie rejon zagrody z Kłonówka oraz zagrody z Chomentowa, choć pojedyncze kretowiska można spotkać na całym terenie.
Na co dzień niewidoczne, jedynie ich ślady bytowania obserwujemy na powierzchni ziemi w postaci kopców potocznie zwanych kretowiskami. Na terenie naszego Muzeum szczególnie upodobały sobie rejon zagrody z Kłonówka oraz zagrody z Chomentowa, choć pojedyncze kretowiska można spotkać na całym terenie.
Część zwierząt korzysta z nor, które traktuje jako miejsca gniazdowe i wychowywania potomstwa bądź kryjówki do schronienia w razie niebezpieczeństwa oraz snu zimowego. Są one wykopywane przez ich mieszkańców lub zasiedlane po opuszczeniu przez poprzednich lokatorów, ale są zwierzątka, które spędzają w ziemnych korytarzach niemal całe swoje życie. Do takich zwierzątek należy kret.
Kret (Talpa europaea), na co dzień trudno go zobaczyć, ponieważ jest przystosowany do podziemnego życia. Występuje na łąkach, polach, w ogrodach, unika gleb piaszczystych, skalistych i podmokłych. Kret podlega ochronie gatunkowej na obszarze całego kraju, z wyjątkiem terenów zamkniętych, takich jak ogrody, działki, lotniska, wały. przeciwpowodziowe, boiska. Jest on doskonale przystosowany do podziemnego trybu życia. Ciało ma walcowate, pokryte czarnym, aksamitnym futerkiem. Pysk wydłużony, opatrzony włoskami czuciowymi, uszy pozbawione małżowiny usznej, waży około 100 g, długość ciała do 15 cm. Przednie kończyny są szerokie, zwrócone wewnętrzną stroną ku tyłowi i stanowią doskonałe „łopaty”, za pomocą których kret potrafi kopać korytarze z prędkością dochodzącą do ok. 12 – 13 metrów na godzinę. Co pewien czas klinowatą głową wypycha ziemię na powierzchnię, której za jednym razem może wypchnąć do dwóch kilogramów. Długość wszystkich korytarzy może dochodzić nawet do ponad 100 m i liczyć do 70 kretowisk. Gdy podnosi się poziom wód gruntowych, krety budują wysokie, dochodzące do 90 cm kopce, w których przebywają aż do ich opadnięcia. W miejscach porośniętych wysoką roślinnością kret opuszcza swoje mroczne lokum i wychodzi na powierzchnię, gdzie porusza się po wydeptanych ścieżkach.
Nora kreta składa się z gniazda, spiżarni, korytarzy mieszkalnych, biegowych i żerowiskowych. Korytarze mieszkalne charakteryzują się wygładzonymi i ubitymi ściankami, natomiast ścianki korytarzy żerowiskowych są porowate i stanowią pułapki dla drobnych zwierzątek. Kret codziennie poprawia zapadnięte fragmenty swego podziemnego mieszkania, a także kopie nowe tunele. Jednakże większość czasu spędza biegając chodnikami swego rewiru łowieckiego w poszukiwaniu zdobyczy. Poluje praktycznie na wszystko, co wpadnie do jego korytarzy, począwszy od dżdżownic, pająków, owadów i ich larw, a skończywszy na ślimakach, żabach, drobnych gryzoniach, a nawet potomstwie własnego gatunku - dotyczy tylko samców. Mimo swojej żarłoczności kret nie zjada wszystkiego od razu. Część zdobyczy magazynuje w specjalnej komorze - spiżarni. Może się w niej znajdować nawet do kilkuset unieruchomionych, lecz ciągle żywych dżdżownic, którym kret nadgryza łebkiuniemożliwiając im w ten sposób wdrążenie się w ziemię.
Kretowiska są niemile widziane, zwłaszcza gdy pojawiają się na trawniku lub w ogródku, gdzie kret uważany jest za szkodnika, gdyż kopane przez niego korytarze zwiększają wysychanie gleby. Poza tym dużą cześć jego pożywienia stanowią niezwykle pożyteczne dżdżownice. Natomiast po opadach korytarze przyczyniają się do głębszego nawadniania gleby, gdzie na stokach mogą powodować erozję.
Gniazda krety zakładają na suchym terenie, zazwyczaj pod korzeniami drzewa, kamieniami lub pod największym kopcem na głębokości 30-60 cm, które jest wyściełane miękką trawą, liśćmi, mchem. Ciąża u samicy trwa 28 – 30 dni, wydaje jeden miot w roku w ilości 2 – 9 młodych, które pozostają pod jej opieką około 30 dni. Młode krety zostają we wspólnej norze z osobnikami starszymi, przy czym każdy kret ma własne legowisko. Kret żyje ok. 2 lat.
