Radomskie środowiska naukowe i regionalistyczne, działacze kultury oraz pracownicy Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu z żalem przyjęli wiadomość o śmierci doktora Stefana Rosińskiego – twórcy i pierwszego dyrektora radomskiego skansenu.
Jak wielu badaczy kultury ziemi radomskiej, Stefan Rosiński nie pochodził z naszego regionu, lecz koleje losu związały go całkowicie i na zawsze z ziemią radomską, której drogi przemierzał, badając różne aspekty jej dziedzictwa kulturowego.
Stefan Rosiński urodził się w 1941 r. w Łucku na Wołyniu. W latach 1960-1965 studiował etnografię na Uniwersytecie Wrocławskim. Po ukończeniu kierunku rozpoczął pracę w radomskim Muzeum Regionalnym, tworząc w nim od podstaw Dział Etnograficzny. Od początku zgłębiał spuściznę ludową regionu, czego efektem była kolekcja uli prezentowana od 1968 r. w przy muzealnym skansenie bartniczo-pszczelarskim, liczne wystawy poświęcone sztuce i kulturze wsi oraz co znamienne – obroniona w 1975 r. na jego macierzystym uniwersytecie rozprawa doktorska „Kultura ludowa mieszkańców dawnej Puszczy Kozienickiej. Studium etnograficzne”. Prace nad powołaniem Muzeum Wsi Radomskiej, w których Stefan Rosiński pełnił aktywną i znaczącą rolę, trwały przez pierwszą połowę lat 70. Oficjalna decyzja o rozpoczęciu działalności instytucji zapadła 31 grudnia 1976 r. Stefan Rosiński pełnił funkcję dyrektora placówki do roku 1990.
Od początku swojej pracy w Radomiu Stefan Rosiński organizował obozy badawcze i konkursy na współczesną sztukę ludową; regionalne (20) i ogólnopolskie, takie jak Biennale Kowalstwa Ludowego (4) oraz tematycznie związane z Janem Kochanowskim i Oskarem Kolbergiem.
Jeszcze przed powstaniem Muzeum, jak i w czasie późniejszym publikował wyniki swych badań archiwalnych i terenowych na łamach prasy oraz periodyków lokalnych i ponadregionalnych (m.in. w „Wojewódzkim Informatorze Kulturalnym”, „Kontakcie”, „Przemianach”, „Życiu Radomskim”, „Słowie Ludu”, „Polskiej Sztuce Ludowej”, „Roczniku Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie”, „Roczniku Świętokrzyskim”). Jest też autorem tekstów w wielu odrębnych publikacjach dedykowanych w całości kulturze ludowej Radomskiego w formie wydawnictw tematycznych, czy też folderów wystaw i konkursów artystycznych (np. Kultura ludowa ziemi radomskiej”, „Sztuka i rękodzieło ludowe ziemi radomskiej”, „Rzeźba ludowa Grzegorza Szewczyka”, „Stanisław Denkiewicz i jego rzeźby”, „Życie i twórczość Jana Kochanowskiego w malarstwie, ceramice i tkaninie dwuosnowowej”).
Od lat 90. Stefan Rosiński pełnił odpowiedzialne funkcje w instytucjach kultury województwa radomskiego, m.in. w Państwowej Służbie Ochrony Zabytków, w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu oraz jako dyrektor w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Radomiu. W latach 2002-2007 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Instrumentów Ludowych w Szydłowcu. W 2008 r. został zatrudniony w Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu.
Swą wiedzę Stefan Rosiński przekazywał także w formie prelekcji i wykładów. W latach 1972-1985 prowadził zajęcia dla etnografów zatrudnionych w spółdzielniach Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Cepelia”. W czasie kariery problematyka skansenowska, etnograficzna i turystyczna była przez Niego prezentowana na Uniwersytecie Łódzkim, na Uniwersytecie Ludowym w Turnie oraz w Prywatnej Wyższej Szkole Ochrony Środowiska w Radomiu. Jest też autorem scenariuszy etnograficznych dla Muzeum Regionalnego im. prof. Tomasza Mikockiego w Kozienicach oraz Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
Stefan Rosiński otrzymał wiele odznaczeń państwowych, resortowych i samorządowych, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Odznakę Honorową za Zasługi dla województwa radomskiego, nagrodę im. Oskara Kolberga Za zasługi dla kultury ludowej, medal Pro Masovia na 580-lecie Miasta Szydłowca. Również organizacje międzynarodowe przyznały mu odznaki i dyplomy honorowe w dziedzinie kultury.
Stefan Rosiński był człowiekiem nieprzeciętnym, postacią szczególną dla zachowania kultury regionu radomskiego. Prowadził życie aktywne i zaangażowane, wypełnione misją pozostawienia dla następnych pokoleń jak najszerszej wiedzy o przeszłości Radomskiego. Dzięki wytężonej pracy pozostawił po sobie szeroką i ciekawą spuściznę. Jego pożegnanie nastąpi w środę 7 lipca 2021 r. o godzinie 13.00 w kościele pw. św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach w Warszawie.
