Dzień kobiet

Nie ma złej okazji do świętowania- mawiają niektórzy. Dzień kobiet w  Polsce ma jednak negatywne konotacje. Jako, że zwyczaj hucznych obchodów tego święta upowszechnił się w PRL do dziś kojarzony jest z socjalistycznym dniem pracy. Tymczasem pierwszy dzień kobiet odbył się w 1909 r w Stanach Zjednoczonych po słynnych nowojorskich protestach kobiet domagających się równego traktowania w miejscu pracy. W rok później w Kopenhadze z inicjatywy Międzynarodówki Socjalistycznej ustanowiono święto, mające być wyrazem szacunku dla sufrażystek walczących o równouprawnienie kobiet. Szczęśliwie Polskę ominęły dziesięciolecia zmagań o prawa kobiet i zmianę ich pozycji w społeczeństwie. Już 28 listopada 1918 r. dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego kobiety otrzymały prawa wyborcze. Dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowił, że „ Wyborca do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci oraz Wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele(lki)państwa posiadający czynne prawo wyborcze”. Niestety, to formalne zrównanie kobiet i mężczyzn przez długi czas nie przekładało się na  porządek życia społecznego, dyskryminujący kobiety poprzez utrwalone wzorce kulturowe. Socjalizm skupiał się na budowaniu nowego społeczeństwa robotniczo – chłopskiego, traktując równość płci jako rzecz oczywistą, sztucznie umieszczając kobiety w męskich rolach. Warto przypomnieć znane powszechnie wizerunki „kobiet na traktorach”. Nic więc dziwnego, że ta narzucona sztuczność wpłynęła w wielu przypadkach na utrwalenie tradycyjnych ról pełnionych w rodzinie. Wypełnianie tej tradycji stawało się w pewnym sensie protestem przeciwko nowym porządkom. Szczególnie jasno rolę kobiety w społeczności formułowały społeczności wiejskie, które już w dzieciństwie przygotowywały dziewczynki do zadań jakie miały pełnić w przyszłości. Wiązały się one przede wszystkim z pracą w gospodarstwie prowadzonym przez ojca, brata a z czasem męża i obowiązkami jakie kobieta miała przejąć jako gospodyni – prowadzenia domu, podtrzymywania więzi społecznych, a przede wszystkim bycia opiekunem dzieci i osób starszych. Praktycznie nie istniały wzorce pozwalające na realizacje kobiety poza rodziną, w sensie zawodowym i społecznym. Praca zawodowa kobiety wiejskiej traktowana była jako tymczasowa i podejmowana „z musu”, gdy ze względów finansowych zachodziła taka konieczność. Bardzo nieliczne były przypadki realizacji zawodowej kobiety, zaspokajania aspiracji naukowych, a jeśli występowały to zwykle wiązały się z wykluczeniem z lokalnej społeczności . Ten tradycyjny podział ról wpływał na nieobecność kobiet w sferze publicznej i ograniczaniu ich aktywności do rodziny. Współczesne kobiety wiejskie stają przed problemem pogodzenia licznych zadań wynikających z tradycji z nowymi wyzwaniami. Kobiety wiejskie realizują się w sferze zawodowej, a także społecznej o czym świadczy stopniowa feminizacja „sołtysowania”. Nadal jednak ich sytuacja jest zdecydowanie trudniejsza niż mieszkanek miast. Badające problemy  kobiet agendy Organizacji Narodów Zjednoczonych ustanowiły w 2007 r. Międzynarodowy Dzień Kobiet Wiejskich uświadamiając społecznościom trudną sytuacje kobiet zamieszkujących tereny wiejskie.

Justyna Górska-Streicher