Od przedszkolaka po babcię i dziadka - każdy może wykonać tradycyjną wycinankę. Jest to doskonały sposób na zrobienie ciekawych ozdób i kreatywne spędzanie czasu w domu!
Kwarantanna, to czas w którym nie jesteśmy w stanie poprowadzić dla Państwa i waszych pociech muzealnych zajęć. Nie możemy też na razie zaprosić Was, abyście inaczej niż na naszych zdjęciach, zobaczyli wiosnę w Muzeum. To trudny czas, w którym warto zachować optymizm i żyć nadzieją, że zbliżające się święta Wielkanocne pozwolą nam na zmianę nastroju. To najradośniejsze ze świąt, do których nareszcie, podobnie jak nasi przodkowie mamy czas się starannie przygotować. Zaproponujcie przedszkolakom zrobienie wycinanek.
Wycinanka
Pierwszą kolekcję polskich wycinanek zebrał już w połowie XIX wieku, malarz i krytyk sztuki Wojciech Gerson. Pod chłopskie strzechy wycinanki trafiły z kultury żydowskiej, gdzie były stałym motywem dekoracji okien w święto Szawuot. Co ciekawe, jako że traktowano je jako sztukę, wycinanki robili mężczyźni, ponieważ w kulturze judaistycznej kobietom nie wolno było zajmować się twórczością artystyczną. Polska wycinanka ludowa stała się słynna w początku wieku XX. Leopold Stoynowski, malarz, w trakcie prowadzenia prac konserwatorskich w Złakowskim kościele, zgromadził dużą kolekcję wycinanek łowickich, które zaprezentował artystom i projektantom działającym w Towarzystwie „Polska Sztuka Stosowana”.
Motywy i wykonanie
We wzorach wycinanek można znaleźć motywy lokalne, ale i symbole znane w każdej kulturze świata. Najpopularniejsze są wzory roślinne, zwierzęce, postaci ludzkie czy gwiazdy. Bodaj najbardziej znany jest wzór koguta, który symbolizuje odrodzenie, moc twórczą, płodność i czujność. Zasada wykonania wycinanki tkwi w symetrycznym powtórzeniu motywów w układach poziomych i pionowych. Najpopularniejsze, a i najprostsze w wykonaniu są te, oparte na układzie centralnym, wieloosiowym lub pasowym. W regionie radomskim wykonywano wyłącznie jednobarwne wycinanki i umieszczano na ścianach chałup wiejskich, naklejając je na ścianach, miedzy świętymi obrazami. Była to piękna i nietrwała forma dekoracji świątecznej. Kruchy papier szybko się niszczył i brudził, nie było też możliwości wielokrotnego użycia dekoracji.
Jak zrobić wycinankę?
Tradycyjne wycinanki wykonywano za pomocą ciężkich nożyc, które na co dzień służyły do strzyżenia owiec, a wzór podpowiadał fantazja. Z prostą wycinanką poradzi sobie nawet kilkulatek, używając rzecz jasna nożyczek szkolnych. Bierzemy kwadratową kartkę, którą składamy na pół i po wszystkich możliwych przekątnych, tak aby osiągnąć trójkąt. Trójkątną kartkę kładziemy i rysujemy ołówkiem motyw, a następnie tniemy. Po rozłożeniu otrzymujemy ozdobną serwetkę. Jeśli mamy ochotę spróbować czegoś trudniejszego, powtórzymy motyw na wielobarwnych kartkach różnej wielkości. Serwetki będziemy mogli nakleić, jedna na drugą, zbliżając się tym samym do kunsztu słynnych wycinanek łowickich. Kwiaty łowieckie bywają złożone nawet z dziesięciu różnych kolorów!
