Zobacz film, przekonaj się jak łatwo jest zrobić bardko i utkać na nim piękną krajkę. Poznaj technikę tkania krajki, krok po kroku.
Jeśli interesujesz się tkactwem lub po prostu lubisz uczyć się różnych technik rękodzieła, by samodzielnie móc wykonywać oryginalne przedmioty, zapraszamy do ćwiczeń! Dziś pokażemy Ci, jak zrobić bardko – proste urządzenie do tkania i z jego użyciem wykonać ręcznie barwny pas – krajkę.
Krajki to tkane wzorzyste pasy lub wstążki stosowane w strojach ludowych do przewiązywania w talii lub naszywane na brzegi spódnic, zapasek i koszul. Oprócz zastosowania praktycznego, pełniły także rolę dekoracyjną. Zdobiły i chroniły przed przetarciem brzegi ubrań. Można tkać je na bardku lub kwadratowych tabliczkach (to już bardziej skomplikowana technika).
Dzisiaj krajki wciąż można wykorzystywać tradycyjnie, naszywając je na ubrania, lub przewiązując nimi koszule czy proste sukienki. Oprócz tego można wykonywać z nich także oryginalne paski do torebek, smycze i breloczki, wzorzyste bransoletki, czy elementy innej biżuterii.
Aby rozpocząć przygodę z tkaniem krajek koniecznie należy zaopatrzyć się w bardko. Oryginalnie wykonuje się je z litego drewna (najlepsze jest dębowe, ale dobrze sprawdzają się także np. bardka brzozowe). My proponujemy Wam na początek wykonanie prostego bardka z patyczków do lodów. Używając takiego, będziecie mogli wypróbować technikę i sprawdzić czy „wchodzicie w to” dalej.
Szerokość krajki zależy od szerokości bardka – warunkuje ona liczbę nitek, których będziemy mogli użyć do tkania. Na nasze bardko można nałożyć maksymalnie 13 nitek – pozwoli to na wykonanie wąskiego paska (szer. ok. 1 cm). Za kolor w krajce odpowiada kolor nitek osnowy (w przeciwieństwie do innych tradycyjnych technik tkackich, gdzie kolor tkaninie nadają nici wątku). Zakładanie osnowy jest zatem najważniejszym etapem pracy nad krajką.
Ale wróćmy do bardka… Do jego wykonania będziemy potrzebować:
- drewnianych patyczków do lodów (my użyliśmy 11 szt. + 1 szt. na „czółenko”),
- kleju do drewna lub kleju do klejenia na gorąco,
- wiertarki bądź innego urządzenia z wiertłem (np. frezarki ręcznej)
Jak to zrobić?
- Nieparzystą liczbę patyczków ułóż równolegle obok siebie na blacie. Rozłóż je tak, aby między patyczkami zachować równe odstępy o szerokości 2-3 mm.
- Górne i dolne końce patyczków sklej z obu stron 4 pozostałymi patyczkami – po 2 na każdy brzeg.
- W połowie długości patyczków narysuj kropki, które pomogą Ci równo wywiercić otworki.
- Przy użyciu wiertarki lub innego urządzenia zrób otworki w wyznaczonych miejscach.
Bardko gotowe!
Czas przystąpić do tkania krajki.
- Z wybranej włóczki (nici o różnych kolorach ale o podobnej grubości) tworzymy osnowę – u nas to 13 kawałków włóczki: 5 zielonych, 4 amarantowe i 4 niebieskie, o długości ok. 1 metra (na początek wystarczy). Zaczynając od środkowego oczka bardka, przewlekamy nitki przez wszystkie oczka i szczelinki – symetrycznie układając kolory.
- Gdy już założymy osnowę, nitki związujemy w supły – żadna z nich nie wypadnie wtedy z bardka.
- Na dodatkowy patyczek nawijamy długi kawałek włóczki, który będzie stanowić nić wątku. Musi mieć ona ten sam kolor, co brzegowe nitki osnowy.
- Przyszedł czas, by znaleźć sobie dobre miejsce do pracy – musimy przywiązać do czegoś jeden związany koniec osnowy, a drugi przywiązać do siebie J Można wykorzystać w tym celu nogę stołu i sznurek – nici powinny być napięte (ale nie za mocno! trzeba „wyczuć” właściwe naprężenie nitek).
- Zaczynamy tkać – chwytamy za bardko i przesuwamy je na zmianę w górę i w dół. Pomiędzy dwoma warstwami nitek osnowy, czyli „ruchomymi” nitkami umieszczonymi w szczelinkach a nitkami „uwięzionymi” w oczkach bardka powstaje przesmyk tkacki. Przewlekamy przez niego czółenko. Aby nitka wątku nie uciekła z robótki, po zrobieniu pierwszego rządka, końcówkę nici wątku dowiązujemy do utworzonego wcześniej supła.
- I tak dalej… Bardko przesuwamy na zmianę – raz w górę, raz w dół, za każdym razem przewlekając przez przesmyk nić wątku.
- Czółenkiem lub palcem wyrównujemy każdy nowo utkany fragment krajki. Tkamy tak długo aż osiągniemy zaplanowaną długości krajki.
- Jak zakończyć robótkę? Musimy po prostu odciąć gotową plecionkę. Nie tniemy jednak przy samej krawędzi, a w odległości kilku cm od ostatniego rzędu. Koniec zabezpieczamy przeszywając ręcznie kilka razy brzeg krajki lub zawiązując supełki z pozostawionych nitek osnowy.
- Gotowe! Teraz możemy zrobić z krajką co tylko chcemy! My proponujemy wykonanie oryginalnego breloczka. Z dowolnej reklamowej smyczy możemy pozyskać karabińczyk, a następnie przyszyć do niego krajkę. Wyjątkowy drobiazg gotowy!