Zamknij

Środa popielcowa

Środa popielcowa

Zapowiedzią nowego, wiosennego cyklu obrzędowego jest Środa Popielcowa ? pierwszy dzień Wielkiego Postu.

Zapowiedzią nowego, wiosennego cyklu obrzędowego jest Środa Popielcowa – pierwszy dzień Wielkiego Postu. W początkach chrześcijaństwa surowy post przed Wielkanocą ograniczał się tylko do piątku i soboty poprzedzających święto Czterdziestodniowy post zaczął kształtować się po soborze Nicejskim (325r.). Post rozpoczynano od szóstej niedzieli przed Wielkanocą, a że nie poszczono w niedzielę, dodawano do niego jeszcze cztery dni i stąd powstała nazwa środy wstępnej, czyli popielcowej. Synod w Benewencie (1091r.) nakazał wszystkim wiernym korzystanie w Wielkim Poście z sakramentu pokuty. Od tego czasu, na znak rozpoczęcia pokuty, głowy wszystkich wiernych posypywane są popiołem. Popiół otrzymuje się, ze spalonych ubiegłorocznych palm. Popielec jest przede wszystkim uroczystością kościelną i tak też jest traktowany przez mieszkańców wsi. Pamiętają oni jednak o tym, że jest to zarazem dzień graniczny- kończący karnawał i rozpoczynający post. Jeszcze w początkach XX w. odbywały się tego dnia obrzędowe tańce kobiet. Gospodynie, mężatki zbierały się w karczmie a „babski comber”. Najmłodsze z nich musiały tego dnia „postawić wkupne” do grona starszych, statecznych mężatek, a potem odtańczyć taniec „na len, na konopie” Taniec ten był zaklęciem, prośbą o urodzaj i obfite plony. Równie powszechną zabawą była „kłoda popielcowa” nazywana w radomskiem klockiem. Panny i kawalerów, którzy osiągnęli wiek stosowny do małżeństwa, a nie zawarli go w karnawale, przewiązywano mocnym sznurem i wprzęgano do sporego pnia. Zmuszano ich, aby ciężar ten dowlekli za sobą do karczmy, gdzie mogli próbować wykupić się od tego wódką. Z czasem kłoda zmieniła wygląd; na plecy panien doczepiano papiery, karykatury, włosie końskie. Po tych ostatnich zabawach rozpoczyna się okres postu. Czas ten łączy się z intensywniejszymi praktykami religijnym, a w domu przejawia się najwyraźniej w zmianach w pożywieniu. Do powszechnej praktyki należy rezygnacja z potraw mięsnych, a do lat pięćdziesiątych nawet z nabiału. Wiele kobiet pamięta zwyczaj wyparzania garnków w Popielec, aby wypłukać z nich resztki tłuszczu. Najpopularniejsza potrawą stawał się w poście żur lub kwas z kapusty jadane z ziemniakami. Na obiad gotowano zupy „wodziane”, czyli jarzynowe z dodatkiem kaszy, a także zupy suszu: gruszkowego, śliwkowego, jabłkowego. Często za cały posiłek wystarczały ziemniaki lub kasza jaglana okraszane olejem lnianym z dodatkiem śledzia z beczki.

.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2014-2020

×

Drogi Użytkowniku!

Administratorem Twoich danych jest Muzeum Wsi Radomskiej z siedzibą przy ulicy Szydłowieckiej 30 w Radomiu, zarejestrowanym w Rejestrze Instytucji Kultury prowadzonym przez Samorząd Województwa Mazowieckiego pod numerem RIK/21/99 NIP 796-007-85-07.   Nasz e-mail to  muzeumwsi@muzeum-radom.pl, a numer telefonu 48 332 92 81. Z Inspektorem Ochrony Danych (IOD) skontaktujesz się mailem iod@rodo-radom.pl

Co do zasady Twoje dane zbieramy wyłącznie w celach związanych ze statutowymi zadaniami MUZEUM. Przetwarzamy Twoje dane zgodnie z prawem: w przypadku gdy przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze, wykonania umowy oraz gdy przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym. Zawsze prosimy Cię o podanie tylko takiego zakresu danych, jaki jest niezbędny do realizacji naszych celów:

gromadzenie zabytków w statutowo określonym zakresie; katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów; przechowywanie gromadzonych zabytków, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo, oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych; zabezpieczanie i konserwację zbiorów oraz, w miarę możliwości, zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody; urządzanie wystaw stałych i czasowych; organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych; prowadzenie działalności edukacyjnej; popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę; udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych; zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji; prowadzenie działalności wydawniczej, prowadzenie strony www, w tym zakresie serwisów, które poprawiają jakość naszej pracy i poziom oferowanych usług.  

W trosce o bezpieczeństwo zasobów Muzeum informujemy Cię, że będziemy monitorować siedzibę Muzeum z poszanowaniem Twojej ochrony do prywatności. W tym wypadku będziemy działać w oparciu o przepisy prawa i w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym.

Nie będziemy przekazywać Twoich danych poza Polskę, ale możemy udostępnić je podmiotom, które wspierają nas wypełnianiu naszych zadań. Działamy w tym przypadku w celu wypełnienia obowiązków prawnych, które na nas spoczywają oraz w związku z wykonaniem zadań realizowanych w interesie publicznym.

Twoje dane będziemy przetwarzać w oparciu o przepisy prawa obowiązujące w naszym kraju, tak długo, jak przetwarzanie jest  niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na nas jako administratorze; także w związku z realizacją zadań publicznych oraz do momentu ustania przetwarzania w celach planowania związanego z organizacją funkcjonowania Muzeum.

Przysługuje Ci prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania oraz, w zależności od podstawy przetwarzania danych osobowych, także prawo do wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz prawo do ich przenoszenia i usunięcia.

Jeżeli przetwarzanie danych odbywa się na podstawie zgody, masz prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie, jednak bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.

Przysługuje Ci również prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa, gdy uznasz, że przetwarzanie Twoich danych osobowych narusza przepisy prawa.

Podanie danych osobowych jest obligatoryjne w oparciu o przepisy prawa; w pozostałym zakresie dobrowolne, ale odmowa ich podania może uniemożliwić podjęcie współpracy, realizację umowy czy usługi.

Szczegółowe zasady ochrony Twojej prywatności znajdują się w naszej Polityce Prywatności i Polityce Cookies.

Administrator Danych Osobowych .